Özel Eğitim Nedir ?

Özel Eğitim Nedir ?

Hepimiz yaşadığımız çevrede gözleri görmeyen, kulakları duymayan, yürüyemeyen, konuşamayan, konuşurken sesleri eksik yada farklı çıkaran, kekeleyen, öğrenemeyen veya geç yada güç öğrenen, kendi kendine okuma-yazma öğrenen, bazı alanlarda yetişkinler kadar bilgiye hatta onlardan daha fazla bilgiye sahip olan çocuklar görmüşüzdür.

Bu çocuklara normal eğitim sisteminde kullanılan programlar uygulandığında başarı sağlanamamaktadır. Akranlarından farklı öğrenme özellikleri gösteren bu çocuklara özel eğitim uygulanması gerekmektedir. Özel eğitim olağandan farklı ve özel gereksinimleri olan çocuklara sunulan bir eğitimdir. Özel eğitim, yetersizliği olan çocukların yetersizliklerinin engele dönüştürülmesini önleyen, yetersizliği olan bireyi kendi kendine yeterli hale getirerek toplumda bağımsız, üretici bireyler olmasını sağlayan becerilerini geliştiren eğitimdir. Üstün özellikleri olan çocukları da yeteneklerinin ve kapasitelerinin en üst düzeyine çıkarılmasını sağlayan bir eğitimdir.

573 sayılı kanun hükmünde kararnamede özel eğitim şöyle tanımlanmaktadır: özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ve sosyal gereksinimlerini karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile özel eğitim gerektiren bireylerin bireysel yeterliliklerine dayalı, gelişim özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen eğitimi ifade eder.

Özel eğitim, özel gereksinimleri olan, bu özelliklerinden dolayı farklı eğitim gereksinimi ancak bireyselleştirilmiş eğitim programlarıyla sağlanan çocukları kapsamaktadır.

Özel eğitim, normal okullarda verilen eğitimden içerik, içeriğin düzenlenişi, değerlendirme, öğretim yöntemi, kullanılan materyaller yönünden ayrılır. Normal okullarda önceden hazırlanan standart programlar uygulanır. Özel eğitimde ise programlar bireyin gereksinimlerine göre düzenlenir. Her birey için BEP (bireyselleştirilmiş eğitim programı) hazırlanarak uygulanır.

Bireysel Eğitim

Bireyin ihtiyaç duyduğu gelişim alanlarından birini veya tümünü kapsayan, bireyin ihtiyaç ve eğitsel özelliklerine göre hazırlanmış bireysel eğitim planının, ilgili eğitimcisi tarafından yapılandırılmış ortamda birebir uyguladığı eğitim türüdür.

Bireysel eğitimde bireyin:
1- Bilişsel gelişimi
2- Sosyal gelişimi
3- Dil gelişimi
4- Motor (Fiziksel) gelişimi
5- Özbakım gelişimi alanlarındaki eksiklileri desteklenmektedir.

Grup Eğitimi

Gruptaki her birey için belirlenen gereksinimler doğrultusunda, yaşları ve gelişim düzeyleri birbirine yakın olan bireyler ile yapılan çalışmadır. Grup Eğitimleri bireysel Eğitimlerle birlikte yürütülerek belirlenen hedeflere ulaşmada bütünleyici bir rol oynamaktadır.

Grup eğitimindeki birey sayısı, bireylere uygulanan programlar doğrultusunda 4 ila 10 arasında değişikliler göstermektedir.
Grup Eğitiminde Amaç ;
• Sosyal Gelişim
• Özgüven
• Benlik Gelişimi ve Öz-Saygının Gelişimi
• Duygu ve düşüncelerini ifade edebilme
• Kendisinin ve çevresinin farkında olabilme
• Toplumsal kuralları öğrenme ve uygulama
• Sosyal Davranışları kazanımı (Yardımlaşma davranışının gelişimi, işbirliği, paylaşma, sıra bekleme, izin isteme,vb.)
• İletişim kurallarını öğrenebilme ve uygulayabilme gibi gelişim alanları grup eğitimi ile desteklenmektedir.

Grup eğitimindeki amaçları yerine getirmede Drama,Orf ,Rol Taksimi,Sanat ve Müzik Etkinlikleri,Anadil Etkinlikleri araç olarak kullanılmaktadır.

Aile Eğitimi

Eğitim, yalnızca okulda yürütülen bir süreç değildir. Çocuk, doğduğu andan itibaren bir eğitim ortamı içindedir. Çocukların zamanlarının büyük çoğunluğunu aileleri ile birlikte geçirdikleri düşünüldüğünde, anne babaların çocukları üzerindeki rolünün eğitim etkinliklerini önemli ölçüde etkileyeceği görülmektedir.Kazanılan becerilerin sürekliliğinin sağlanmasında ve bu becerilerin genellenmesinde ailenin büyük rolü vardır. Aile eğitimi, aile için hazırlanan ve çocuğun tüm gelişim alanlarına ilişkin durum ve gelişim hedefleri, amaçlarını açıklayan, bu amaçların uygulanmasında aileye yardımcı olan ve ailenin bir bütün olarak sosyal çevreye uyumunu destekleyen bir programdır. Ailenin eğitime katılımını sağlamak , çocuklara sunulan eğitimi kolay, etkili, kalıcı, genellenebilir ve ekonomik hale getirmektedir.

Aile Eğitimindeki Amaçlarımız ;
• Ailenin bireyin durumu (engeli) hakkında daha fazla bilgi gereksiniminin karşılanması.
• Kurumda verilen eğitimin, sürekliliğinin ve genellenmesinin sağlanarak kalıcılığının gerçekleştirilmesi.
• Aile eğitiminden sonra ailenin aktif katılımı ve katkısı sağlanarak, hedeflenen amaçların gerçekleşme süresinin kısaltılması.
• Diğer ailelerle tanışmaları, kaynaşmaları , aynı amaç ve sorun için çözüm yolları üzerinde işbirliği yapmalarının sağlanabilmesi.
• Ailenin Toplum kaynakları (Belediyelerin ücretsiz yada indirimli toplu taşıma kartlarının edinebilmek için izlenilmesi gereken prosedürler,vergi İndirimleri, devlet özürlü istihdamları prosedürleri,yasal haklar ,vb.) hakkında Sosyal Hizmet Uzmanları tarafından bilgilendirilmesi.
• Çocuğun eğitiminde anne-babanın tutarlılık ,eşgüdüm ve dayanışmacı bir tutum içinde olmasının sağlanılması.
• Çocuğun davranışlarının nasıl kontrol edileceği hakkında bilgi verilmesi
• Çocuğa bazı becerilerin nasıl öğretileceği hakkında bilgi verilmesi.

Özel eğitime gereksinimi olan çocuklara verilecek eğitimin etkili ve başarılı olması, özel eğitim merkezi, ev ve örgün öğretime devam etmekte olan öğrencinin okulu gibi farklı ortamdaki yaklaşım ve davranışların tutarlı olmasıyla yakından ilgilidir.Okulda uygulanan eğitim ilke ve yöntemlerinin ev yaşantısıyla bağdaştırılması, eğitimcinin anne ve babadan: anne babanın da eğitimciden yararlanması şeklinde kurulacak iş birliği,çocuğun eğitiminin yalnız okulda değil, evinde ve diğer sosyal çevrelerinde de süreklilik kazanmasına yardımcı olacaktır.